Oldukça Onurlu Bir Yenilgi

20. yüzyılın en önemli romancı ve felsefecilerinden biridir. 1919 yılında, İngiltere-İrlanda kökenli bir anne babanın çocuğu olarak Dublin’de doğmuştur. Hayatının neredeyse tamamını İngiltere’de geçirmiş olduğundan onu İrlandalı bir yazardan ziyade İngiliz yazar sayma eğilimi mevcut olsa da Murdoch İrlandalı kökenini daima gururla vurgular. Çocukluğunun ilk yıllarını Londra’da geçiren yazar, daha sonra Bristol’da bulunan Badminton School’a devam eder. 1938-1942 yılları arasında Oxford Üniversitesi Somerville College’da klasik filoloji eğitimi alır. Üniversite sonrası iki yıl Hazine’de, iki yıl da Birleşmiş Milletler Yardım ve Rehabilitasyon İdaresi (UNRRA) bünyesinde Londra, Belçika ve Avusturya’da görev yapar. 1947’de Cambridge Üniversitesi Newnham College’da felsefe öğrenimi görmeye başlar. 1948’de ise Oxford’a döner ve St. Anne’s College Felsefe Bölümü’nde öğretim görevlisi olur. Iris Murdoch edebiyat ve felsefe alanlarında verdiği kırkı aşkın eserle yaşadığı çağın en üretken aydın ve sanatçılarından biri olmuştur. Toplam yirmi altı roman ve beş felsefe kitabı yazmış, çok sayıda şiir, tiyatro eseri ve eleştiri metni kaleme almıştır. Aşk, evlilik, eşcinsellik, Tanrı, din, ahlak, iyilik, kötülük gibi konuları ele almış olan yazarın edebiyatı ile felsefesini birbirinden ayırmak neredeyse imkânsızdır. Romanlarında felsefi diyaloglara ve karakterlerinin içsel felsefi çatışmalarına sıklıkla yer vermiştir. Dostoyevski ile aynı duygu ve düşünce iklimini paylaştığı da çokça dile getirilir. 1999 yılında hayata gözlerini yuman yazarın Türkçeye çevrilmiş belli başlı eserleri şunlardır: Sartre, Romantic Rationalist (1953) [Sartre, Romantik Rasyonalist, Çev. Selahattin Hilav, Ayrıntı Yay., 2023]; Under the Net (1954) [Ağ, Çev. Nihal Yeğinobalı, Ayrıntı Yay., 1993]; The Bell (1958) [Çan, Çev. Seda Ağar, Ayrıntı Yay., 2024]; A Severed Head (1961) [Kesik Bir Baş, Çev. Serdar Rıfat Kırkoğlu, Ayrıntı Yay., 1988]; The Time of the Angels (1966) [Melekler Zamanı, Çev. Nihal Yeğinobalı, Ayrıntı Yay., 1995]; Bruno’s Dream (1969) [Rüya Sakinleri, Çev. Handan Akdemir, Ayrıntı Yay., 1999]; A Fairly Honourable Defeat (1970) [Oldukça Onurlu Bir Yenilgi, Çev. Seda Ağar, Ayrıntı Yay., 2025]; The Sovereignty of Good (1971) [İyinin Egemenliği, Çev. Tuğba Gülal, Ayrıntı Yay., 2015]; The Black Prince (1973) [Kara Prens, Çev. Aysun Babacan, Ayrıntı Yay., 2000]; The Fire and The Sun (1977) [Ateş ve Güneş, Çev. Serdar Rıfat Kırkoğlu, Ayrıntı Yay., 1992]; The Sea, The Sea (1978) [Deniz Deniz, Çev. Nuray Önoğlu, Ayrıntı Yay., 2016]; Existentialists and Mystics (1997) [Varoluşçular ve Mistikler, Çev. Süha Sertabiboğlu, Ayrıntı Yay., 2015].