Bana Benzer Bir Başka Aylaklık

İrlandalı romancı, oyun ve senaryo yazarı, öykücü, şair, denemeci ve çevirmen Samuel Beckett, Protestan kökenli bir ailenin ikinci oğlu olarak 1906 yılında Dublin’in bir banliyösünde doğdu.1927’de Dublin’deki Trinity College’ın Roman Dilleri Bölümü’nden mezun olduktan sonra gittiği Paris’te École Normale Supérieure’de İngilizce okutmanı olarak çalışmaya başladı. Burada, aralarında 20. Yüzyıl edebiyatına damga vuracak çok sayıda edebiyatçının da bulunduğu sanat çevreleriyle ilişki içindeydi. James Joyce’la da tanışan Beckett, yazarın ileride Finnegan’s Wake adıyla yayımlanacak romanının bir bölümünün Fransızca’ya çevrilmesine yardım etti. 1930’da Whoroscope adlı uzun şiirini yayımladı.Beckett, 1932-1937 arasındaki yıllarını Londra’da geçirdi. Bu dönemde yazdığı öykülerden oluşan ve Joyce’un etkisini yansıtan More Pricks Than Kicks 1934’te; akıl hastanesinde bakıcı olmasını konu alan Murphy 1938’de Londra’da yayımlandı. 1937’de Paris’e yerleşti. İkinci Dünya Savaşı yıllarında Fransız Direniş’ine katıldı. 1942’de Gestapo’dan kurtulmak için Fransa’nın güneyine, Vaucluse’e geçti. Burada kaldığı iki yıl içinde gündüzleri tarım işçiliği yaparken, geceleri Watt’ı kaleme aldı. Savaşın sona ermesinin ardından tekrar Paris’e döndü. Beckett bu tarihten sonra, kendini daha yalın ifade edebildiğini düşündüğü Fransızca’yla yazmaya başladı. 1946-1950 yılları arasında Molloy (1951), Malone Meurt (Malone Ölüyor, 1951) ve L’innommable (Adlandırılamayan, 1953) adlı romanlardan oluşan üçlemeyi tamamladı. Beckett’in en önemli yapıtları olarak görülen her üç roman da tek bir kişinin çeşitlemeleri denebilecek bir dizi karakter tarafından anlatılır. Anlatıcılar hızlı bir fiziksel çöküş içindedir ve var olduklarının tek kanıtı zihinleridir. Adlandırılamayan’da bu çöküş, anlatıcının bir ağız ve zihne indirgenmesiyle doruğa ulaşır. Beckett’in pek çok yapıtında olduğu gibi burada da anlatıcı sessizliğe ve hiçliğe tahammül edebilmek için hikâyeler uydurur ve uzun, karmaşık monologlara girer.Godot’yu Beklerken Ocak 1953’te, Paris’te, Théàtre Babylone’daki ilk temsiliyle büyük başarı kazanınca Beckett dünya çapında üne kavuştu. 1966’dan başlayarak oyunlarından birçoğunu dünyanın çeşitli ülkelerinde kendisi sahneledi. Her türlü radyo ve televizyon programından, gazetecilerden, fotoğrafçılardan özenle kaçınmasıyla bilinen Beckett 1969’da Nobel Edebiyat Ödülü’nü aldı. Hayatını, 1938’de tanışıp daha sonra evlendiği Suzanne Dumesnil’le birlikte, ölene kadar Paris’te geçirdi. Suzanne’ın 17 Temmuz 1989’da ölümünden beş ay sonra yaşama veda eden Samuel Beckett Montparnasse Mezarlığı’na defnedildi.Samuel Beckett, 20. yüzyılın en büyük yazarları arasında, edebiyata yaklaşımındaki uzlaşmaz arılıkla öne çıkmıştır. Beckett’in yoğun bir kara mizahla beslenmiş olan yapıtları, insan deneyiminin ve insan bilincinin işleyişinin paha biçilmez belgeleridir. Ürettiği büyük edebi hacim birçok dile aktarılan Beckett, yapıtları üzerine en çok yorum getirilen yazarlar arasında ön sıralarda yer alır.Molloy, Godot’yu Beklerken, Mutlu Günler başta olmak üzere birçok yapıtı 1960’lı yılların başlarından itibaren Türkçeye aktarılmış olan Beckett’in Ayrıntı Yayınları’ndan çıkan kitapları: Aşksız İlişkiler, Çev. Uğur Ün, Ayrıntı Yay., 2009 (More Pricks Than Kicks, 1934) Watt, Çev. Uğur Ün, Ayrıntı Yay., 1993 (Watt, 1943) Mercier & Camier, Çev. Uğur Ün, Ayrıntı Yay., 1998 (Mercier & Camier, 1946) Üçleme [Molloy / (Malone Ölüyor / Adlandırılamayan], Çev. Uğur Ün, Ayrıntı Yay., 1999 [Molloy (1951), Malone Meurt (1951), L’Innommable (1954)] Hiç İçin Metinler ve Uzun Öyküler, Çev. Uğur Ün, Ayrıntı Yay., 1999 [Texts For Nothing / Stories (First Love, The Expelled, The Calmative, The End), 1958] Acaba Nasıl?, Çev. Uğur Ün, Ayrıntı Yay., 2001 (Commnent c’est - How It Is, 1961) Eşlik, Çev. Uğur Ün, Ayrıntı Yay., 2017 (Company, 1980) Görülemeyen Söylenemeyen, Çev. Uğur Ün, Ayrıntı Yay., 2017 (Mal vu mal dit, 1981)